(Zawgyi/Unicode)
အမေရိကန်သမ္မတသစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲမှာ Joe Biden က အမေရိကန်သမ္မတအနေနဲ့ သူပထမဦးဆုံး မိန့်ခွန်းပြောကြားသွားတဲ့အထဲကနေပြီးတော့ ထူးခြားချက်တွေကို ကောက်နုတ်တင်ပြပါမယ်။ Skype ကနေတဆင့် VOA မြန်မာပိုင်းဌာနမှူး ဦးသန်းလွင်ထွန်းကို မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ အခုဆိုရင် သမိုင်းဝင် ၄၆ ယောက်မြောက် အမေရိကန်သမ္မတရဲ့ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲမှာ Joe Biden ပြောသွားတဲ့ မိန့်ခွန်းတွေထဲက ထူးခြားချက်တွေကို ဦးသန်းလွင်ထွန်း ကောက်နုတ်တင်ပြပေးပါရှင့်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ခင်ဗျ၊ ထူးခြားချက်ကတော့ ခုနက မအင်ကြင်းတို့လည်း National Mall မှာရောက်နေတဲ့ သူတွေ ပြောပြီးသားပါ ကျနော်လည်း ကြားပါတယ်။ Main Point (အဓိကအချက်) ကတော့ ဘာလဲဆိုတော့ ထူးခြားချက်အနေနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီမိန့်ခွန်းပြောတဲ့အချိန်မှာ ပရိသတ်အနေနဲ့ သိပ်မရှိပဲနဲ့ အားလုံးကို ကိုယ်စားပြုတဲ့အနေနဲ့ အလံတွေကြည့်ပြီးတော့ ပြောရတယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံပေါ့နော်။ ပြီးတော့ ဧည့်ပရိသတ်အနေနဲ့ သတင်းထောက်တချို့က လွဲလို့ပေါ့နော်၊ ကျနော်တို့အပါအဝင် အိမ်ကပဲ ကြည့်ကြရပြီးတော့ မိန့်ခွန်းလေးတွေကို နားထောင်ရတာပေါ့နော်။ အလားတူပဲ မိန့်ခွန်းကိုလည်း ကြိုတင် ထုတ်ဝေချင်းမပြုဘူး။ အဲဒီတော့ အကြမ်းဖျဉ်းအားဖြင့် ဆိုရင်တော့ ထူးခြားချက်အနေနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီမိန့်ခွန်းစစချင်းမှာပဲ သူပြောသွားတဲ့အကြောင်းက ဘာလဲဆိုတော့ အခု သူရည်ညွှန်းတဲ့ ဒီနေ့အခမ်းအနားဟာ ရွေးကောက်ပွဲမှာ နိုင်တဲ့ Candidate (သမ္မတကိုယ်စားလှယ်) တယောက်ကို ဦးစားပေးတဲ့ ၊ ဒီ အနိုင်ရ Candidate တယောက်နေ့ မဟုတ်ဘူးပေါ့နော်။ ဒါက ဒီမိုကရေစီကို ဖော်ဆောင်တဲ့နေ့ ၊ ပြီးတော့ တိုင်းပြည်အတွက် မျော်လင့်ချက် ဆောင်ကြဉ်းမယ့်နေ့၊ စိန်ခေါ်မှုတွေကို စပြီးရင်ဆိုင်မယ့်နေ့ ဆိုတဲ့ပုံစံမျိုးနဲ့ သူက ပုံဖော်သွားတယ်။ အထူးသဖြင့်ပေါေ့နာ် ဒီနေ့ဟာ ဒီမိုကရေစီနဲ့ အားလုံးကို ကျော်လွှားနိုင်မယ့်နေ့ ဆိုတာပြောသွားတာတွေ့ရတယ်။
နောက်တခုက နောက်ထပ်ထူးခြားချက်ကလေးတခု ကျနော်ပြောပြမယ်။ အဲဒါဘာလဲဆိုတော့ ခါတိုင်းဆိုရင် သမ္မတရာထူးကနေ ထွက်မယ့် လက်ရှိသမ္မတက တက်ပြီးတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ သမ္မတဟောင်းကို တက်လာတဲ့ သမ္မတသစ်ကလည်း နာမည်ဖော်ပြီး ချီးကျူးတယ် ၊ ဂုဏ်ပြုတယ်၊ ကျေးဇူးတင်ကြောင်းပြောတယ်ပေါ့နော်။ ဒီနေ့မှာတော့ ဒီအခမ်းအနားမတိုင်ခင်ကတည်းကလည်း သမ္မတ Trump က ဖလော်ရီဒါ (ပြည်နယ်) ကို ထွက်သွားပြီ။ သူ့အစား ဒုသမ္မတ Mike Pence ပဲ တက်တယ်။ အဲဒီတော့ အခု သမ္မတသစ် Joe Biden ကလည်း ဒီမိန့်ခွန်းမှာ ကျေးဇူးတင်တဲ့အကြောင်းတွေ ပြောတယ်ဆိုတဲ့ နေရာမှာလည်း တက်လာတဲ့ သမ္မတတွေမှာ သမ္မတအဟောင်းတွေ တက်ရောက်ကြတာကို၊ နေမကောင်းတဲ့ Jimmy Carter ကလွဲလို့ပေါ့နော်။ အထူးသဖြင့် Bill Clinton တို့ ၊ George W. Bush တို့ ၊ နောက်ပြီး သမ္မတဟောင်း Obama တို့ တက်ကြတာကို ၊ သူက အဲဒီ သမ္မတဟောင်းတွေဘက်ကို လှည့်ကြည့်ပြီးတော့ သူက ဘာပြောလဲဆိုတော့ ပါတီ ၂ ရပ်စလုံးက သမ္မတဟောင်းတွေကို သူကျေးဇူးတင်ပါတယ်ပေါ့။ အဲဒီတော့ သူရဲ့ ဒီမိန့်ခွန်းမှာ ကျေးဇူးတင်တဲ့အကြောင်းတွေ ပြောတဲ့အထဲမှာ သမ္မတ Trump ရဲ့ နာမည်လုံး၀ ပြောမသွားတဲ့ ထူးခြားချက်လေးတခုလည်း ရှိတယ်ခင်ဗျ။
မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ ဟုတ်ကဲ့ရှင့် ဒီလို COVID-19 ကပ်ဘေးရောဂါ ကာလကြီးမှာ အခုလို သမ္မတသစ်ရဲ့ ကျိမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲ ကျင်းပရတဲ့ အတွက်လည်း COVID-19 နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အမေရိကန်မှာ ပြန်ပြီးတော့ ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေလုပ်မယ့်အစီအစဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဘာတွေများ ထူးထူးခြားခြား ပြောသွားပါသေးသလဲရှင့်။
ဦးသန်းလွင်ထွန်း။ ။ ထူးထူးခြားခြားပြောသွားတဲ့နေရာမှာ အရေးကြီးတဲ့အချက်ပေါ့နော် ၊ အရေးကြီးတဲ့အချက်က ဘာထွက်လာသလဲဆိုတော့ သူက ဒီအခြေအနေမှာ ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်တုန်းကဆိုရင် လွှတ်တော်ကြီးကို အကြမ်းဖက်မှုတွေ ဖြစ်ခဲ့တာမလား၊ အဲဒီတော့ သူက ဒီအခြေအနေက အရေးကြီးတဲ့ အချိန်ပေါ့။ ပြည်တွင်း အကြမ်းဖက်မှုတွေကို နှိမ်နင်းရမယ့် ၊ အနိုင်ယူရမယ့် အချိန်ပြန်ရောက်လာပြီ။ နောက်ပြီးတော့ ထူးထူးခြားခြား ပြောသွားတဲ့အထဲမှာ လူဖြူကြီစိုးရေးဝါဒကို အပြီးပြတ်နှိမ်နင်းရမယ့် အချိန်ဖြစ်တယ် ဆိုပြီးတော့ အစောပိုင်းမှာကို ပြောသွားတယ်။ ဒါက သမ္မတတယောက်မှာ လူဖြူကြီစိုးရေးဝါဒ ဆိုတာကို နာမည်ဖော်ပြီးပြောတာက ကျနော့်အနေနဲ့တော့ တခါမှ မကြားဖူးဘူး။ ဒါက ထူးခြားချက်တရပ်လို့ ပြောလို့ရတာပေါ့နော်။ အဲဒီတော့ ဒီအခြေအနေမှာတော့ သူကတော့ အဓိကတော့ သူ့ Message (သတင်းစကား) က အမေရိကန်ပြည်သူပြည်သားတိုင်း ညီညွတ်ရမယ်၊ ညီညွတ်ဖို့ အရေးကြီးတယ်။ အဲဒီတော့ ညီညွတ်ဖို့အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံသားတိုင်း ပူးပေါင်းကြပါ၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံသားတိုင်း ၊ နိုင်ငံတွေအားလုံးအတွက် အမေရိကန်ဟာ စံပြဖြစ်ရမယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံကိုလည်း ပြောသွားတယ်။ တကယ်လို့သာ အခုလို ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့ အခုလို အခက်အခဲတွေ ကြုံတွေ့နေရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေ ပြည့်နေရတဲ့ အချိန်မှာဆိုရင် သူစောစောက ပြောသလိုပေါ့၊ ဒါက ပြည်တွင်းအကြမ်းဖက်မှုတွေကိုလည်း နှိမ်နင်းနိုင်မယ်၊ လူဖြူကြီစိုးရေးဝါဒ ကိုလည်း ချုပ်ငြိမ်းအောင်လုပ်နိုင်မယ်။ ပြီးတော့ အလုပ်လက်မဲ့ဘေးတို့ ၊ စီးပွားရေး ပြဿနာတို့၊ နောက်အခုဖြစ်နေတဲ့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါဘေးကိုလည်း ကျော်လွှားနိုင်မယ် ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကြီးလည်း ပြန်လည်ကြီးမြတ်လာမယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီနေရာမှာ သူပြန်ပြီးတော့ သမ္မတ Trump လက်ထက်က သုံးတဲ့ “American First” ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သူသုံးသွားတာ ကျနော်ကြားလိုက်သလိုပါပဲ။ အဲဒါတော့ ကျနော် ကြားပါတယ်ခင်ဗျ။
သူက ဒီအချိန်မှာ သူအလေးအနက်ထားပြောတာတွေက တယောက်နဲ့တယောက် ဂုဏ်သိက္ခာအရ တန်ဖိုးထားပြီး လေးစားမှုတွေပြသရမယ့် အချိန်ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကိုလည်း ပြောသလို၊ တယောက်နဲ့တယောက် နားထောင်နိုင်ရမယ်၊ ခွင့်လွှတ်နိုင်ရမယ်၊ ပြီးတော့ သူပြောသွားတဲ့အထဲမှာ တော်တော်လေးကို ထူးခြားတဲ့အချက်လို့ ကျနော် ပြောလို့ရတာပေါ့နော် ။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုတော့ - ဥပမာအားဖြင့် တယောက်နဲ့တယောက် နားထောင်နိုင်ရမယ်၊ ခွင့်လွှတ်နိုင်ရမယ် ဆိုတဲ့အပြင်ကို တယောက်နဲ့တယောက် ကွဲလွဲမှုတွေ ဖြစ်လို့ရတယ်။ ကွဲလွဲမှုတွေ ဖြစ်တယ်ဆိုပေမယ့်လည်း ငြိမ်းချမ်းစွာ ကွဲလွဲမှုတွေ ဖြစ်ဖို့ အဓိကထားရမယ်။ ကွဲလွဲပေမယ့်လည်း ငြိမ်းချမ်းရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောကို သူက ပြောသွားတာ။ အဲဒီတော့ ဒီလိုလေးစားမှုတွေ အပြန်အလှန်ပြပြီးတော့ တဘက်နဲ့ တဘက်မှာ "ပြောင်းလဲလို့မရနိုင်တဲ့အရာ ဘာမှမရှိဘူး" ။ ပြောင်းလဲလို့မရနိုင်တာတွေရှိရင် ကျနော့်ကို ပြောစမ်းပါဆိုပြီးတော့တောင် သူက မေးခွန်းထုတ်လိုက်တယ်ခင်ဗျ။ ဆိုတော့ ဒါက အဓိကပေါ့နော်။ သူ့ရဲ့ အဓိက Message (သတင်းစကား) ကတော့ ဒါက ညီညွတ်ရေး Message ပေါ့နော်။ အားလုံးညီညွတ်ရမယ်၊ တယောက်နဲ့တယောက် လေးစားမှု ပြရမယ် ၊ ပြီးတော့ သဘောထားကွဲလွဲတယ်ဆိုတာတောင်မှ တယောက်နဲ့တယောက်အကြား သဘောထားကွဲလွဲခွင့်ရှိတယ်၊ ဒါဟာလည်း ငြိမ်းချမ်းစွာ သဘောထားကွဲလွဲမှုဖြစ်ရမယ်၊ ဒါဟာ အမေရိကန်တွေအားလုံးအတွက် စံနမူဖြစ်ရမယ်လို့လည်း သူက ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ကွဲလွဲနိုင်ရမယ်ဆိုတာပြောတယ် သူက။ အလားတူ COVID-၁၉ ကြောင့်သေတာဆိုရင် အမေရိကန်မှာ လူပေါင်း ၄ သိန်းလောက်သေပြီ ။ သူ့မိန့်ခွန်းကြားကာလထဲမှာကို သူက မိန့်ခွန်းပြောနေရင်းနဲ့ သေဆုံးသူတွေအတွက် ဆိုပြီးတော့ ခဏငြိမ်သက်ပြီးတော့ ဆုတောင်းမှုလေးတွေ ပြုသွားတယ်။ နောက်ဆုံး အဓိကအားဖြင့် သူကတိပြုသွားတာကတော့ သူဟာ သူ့ကို ထောက်ခံသူတွေတင်မက ၊ သူ့ကို ဆန့်ကျင်မဲပေးခဲ့တဲ့သူတွေအတွက် နှစ်ဖက်စလုံးအတွက် ၊ အားလုံးအတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေ အားလုံးအတွက် သမ္မတဖြစ်စေရမယ်ဆိုတဲ့ ဒါက ကတိပြုချက် ၊ ကတိကို သူပေးသွားတယ် ။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို ကာကွယ်မယ်၊ ဒီမိုကရေစီကို ကာကွယ်မယ်၊ အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေရဲ့ အခွင့်အအရေးကို ကာကွယ်မယ်ဆိုတဲ့ မိန့်ခွန်းကို အဓိကအားဖြင့် ပေးသွားတာပါ။ ဒီမိန့်ခွန်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ VOA ကလည်း မိန့်ခွန်းအပြည့်အစုံကို ဘာသာပြန်ပြီးတော့ တင်ဆက်ပေးဖို့ လုပ်နေပါတယ်။ ကျနော်တို့ Website ၊ Facebook တွေမှာ ကြည့်ရှုကြပါ။ ဒီအချိန်မှာ အေးအေးချမ်းချမ်းနဲ့ အင်မတန်ကို ချမ်းနေတဲ့ ကာလမှာ ကွင်းပြင်ကြီးထဲထွက်ပြီးတော့ သတင်းယူနေတဲ့ မအင်ကြင်းနဲ့ ကိုငြိမ်းချမ်းတို့ကိုလည်း ကျနော် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
Skype ကနေတဆင့် VOA မြန်မာပိုင်းဌာနမှူး ဦးသန်းလွင်ထွန်းကို မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့တာပါ။
...............
သမ်မတ Joe Biden မိန့ျခှနျး ထူးခွားခကြျတခြို့
(Unicode)
အမရေိကနျသမ်မတသဈ ကမြျးသစ်စာကြိနျဆိုပှဲမှာ Joe Biden က အမရေိကနျသမ်မတအနနေဲ့ သူပထမဦးဆုံး မိန့ျခှနျးပွောကွားသှားတဲ့အထဲကနပွေီးတော့ ထူးခွားခကြျတှကေို ကောကျနုတျတငျပွပါမယျ။ Skype ကနတေဆင့ျ VOA မွနျမာပိုငျးဌာနမှူး ဦးသနျးလှငျထှနျးကို မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ အခုဆိုရငျ သမိုငျးဝငျ ၄၆ ယောကျမွောကျ အမရေိကနျသမ်မတရဲ့ ကမြျးသစ်စာကြိနျဆိုပှဲမှာ Joe Biden ပွောသှားတဲ့ မိန့ျခှနျးတှထေဲက ထူးခွားခကြျတှကေို ဦးသနျးလှငျထှနျး ကောကျနုတျတငျပွပေးပါရှင့ျ။
ဦးသနျးလှငျထှနျး။ ။ ဟုတျကဲ့ ခငျဗြ၊ ထူးခွားခကြျကတော့ ခုနက မအငျကွငျးတို့လညျး National Mall မှာရောကျနတေဲ့ သူတှေ ပွောပွီးသားပါ ကနြောျလညျး ကွားပါတယျ။ Main Point (အဓိကအခကြျ) ကတော့ ဘာလဲဆိုတော့ ထူးခွားခကြျအနနေဲ့ ပွောရမယျဆိုရငျ ဒီမိန့ျခှနျးပွောတဲ့အခြိနျမှာ ပရိသတျအနနေဲ့ သိပျမရှိပဲနဲ့ အားလုံးကို ကိုယျစားပွုတဲ့အနနေဲ့ အလံတှကွေည့ျပွီးတော့ ပွောရတယျဆိုတဲ့ ပုံစံပေါ့နောျ။ ပွီးတော့ ဧည့ျပရိသတျအနနေဲ့ သတငျးထောကျတခြို့က လှဲလို့ပေါ့နောျ၊ ကနြောျတို့အပါအဝငျ အိမျကပဲ ကွည့ျကွရပွီးတော့ မိန့ျခှနျးလေးတှကေို နားထောငျရတာပေါ့နောျ။ အလားတူပဲ မိန့ျခှနျးကိုလညျး ကွိုတငျ ထုတျဝခေငြျးမပွုဘူး။ အဲဒီတော့ အကွမျးဖဉြျးအားဖွင့ျ ဆိုရငျတော့ ထူးခွားခကြျအနနေဲ့ ပွောရမယျဆိုရငျ ဒီမိန့ျခှနျးစစခငြျးမှာပဲ သူပွောသှားတဲ့အကွောငျးက ဘာလဲဆိုတော့ အခု သူရညျညှှနျးတဲ့ ဒီနေ့အခမျးအနားဟာ ရှေးကောကျပှဲမှာ နိုငျတဲ့ Candidate (သမ်မတကိုယျစားလှယျ) တယောကျကို ဦးစားပေးတဲ့ ၊ ဒီ အနိုငျရ Candidate တယောကျနေ့ မဟုတျဘူးပေါ့နောျ။ ဒါက ဒီမိုကရစေီကို ဖောျဆောငျတဲ့နေ့ ၊ ပွီးတော့ တိုငျးပွညျအတှကျ မြောျလင့ျခကြျ ဆောငျကွဉျးမယ့ျနေ့၊ စိနျခေါျမှုတှကေို စပွီးရငျဆိုငျမယ့ျနေ့ ဆိုတဲ့ပုံစံမြိုးနဲ့ သူက ပုံဖောျသှားတယျ။ အထူးသဖွင့ျပေါေ့နာျ ဒီနေ့ဟာ ဒီမိုကရစေီနဲ့ အားလုံးကို ကြောျလှှားနိုငျမယ့ျနေ့ ဆိုတာပွောသှားတာတှေ့ရတယျ။
နောကျတခုက နောကျထပျထူးခွားခကြျကလေးတခု ကနြောျပွောပွမယျ။ အဲဒါဘာလဲဆိုတော့ ခါတိုငျးဆိုရငျ သမ်မတရာထူးကနေ ထှကျမယ့ျ လကျရှိသမ်မတက တကျပွီးတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ သမ်မတဟောငျးကို တကျလာတဲ့ သမ်မတသဈကလညျး နာမညျဖောျပွီး ခြီးကြူးတယျ ၊ ဂုဏျပွုတယျ၊ ကြေးဇူးတငျကွောငျးပွောတယျပေါ့နောျ။ ဒီနေ့မှာတော့ ဒီအခမျးအနားမတိုငျခငျကတညျးကလညျး သမ်မတ Trump က ဖလောျရီဒါ (ပွညျနယျ) ကို ထှကျသှားပွီ။ သူ့အစား ဒုသမ်မတ Mike Pence ပဲ တကျတယျ။ အဲဒီတော့ အခု သမ်မတသဈ Joe Biden ကလညျး ဒီမိန့ျခှနျးမှာ ကြေးဇူးတငျတဲ့အကွောငျးတှေ ပွောတယျဆိုတဲ့ နရောမှာလညျး တကျလာတဲ့ သမ်မတတှမှော သမ်မတအဟောငျးတှေ တကျရောကျကွတာကို၊ နမေကောငျးတဲ့ Jimmy Carter ကလှဲလို့ပေါ့နောျ။ အထူးသဖွင့ျ Bill Clinton တို့ ၊ George W. Bush တို့ ၊ နောကျပွီး သမ်မတဟောငျး Obama တို့ တကျကွတာကို ၊ သူက အဲဒီ သမ်မတဟောငျးတှဘေကျကို လှည့ျကွည့ျပွီးတော့ သူက ဘာပွောလဲဆိုတော့ ပါတီ ၂ ရပျစလုံးက သမ်မတဟောငျးတှကေို သူကြေးဇူးတငျပါတယျပေါ့။ အဲဒီတော့ သူရဲ့ ဒီမိန့ျခှနျးမှာ ကြေးဇူးတငျတဲ့အကွောငျးတှေ ပွောတဲ့အထဲမှာ သမ်မတ Trump ရဲ့ နာမညျလုံး၀ ပွောမသှားတဲ့ ထူးခွားခကြျလေးတခုလညျး ရှိတယျခငျဗြ။
မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ ဟုတျကဲ့ရှင့ျ ဒီလို COVID-19 ကပျဘေးရောဂါ ကာလကွီးမှာ အခုလို သမ်မတသဈရဲ့ ကြိမျးသစ်စာကြိနျဆိုပှဲ ကငြျးပရတဲ့ အတှကျလညျး COVID-19 နဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အမရေိကနျမှာ ပွနျပွီးတော့ ထူထောငျရေး လုပျငနျးစဉျတှလေုပျမယ့ျအစီအစဉျနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဘာတှမြေား ထူးထူးခွားခွား ပွောသှားပါသေးသလဲရှင့ျ။
ဦးသနျးလှငျထှနျး။ ။ ထူးထူးခွားခွားပွောသှားတဲ့နရောမှာ အရေးကွီးတဲ့အခကြျပေါ့နောျ ၊ အရေးကွီးတဲ့အခကြျက ဘာထှကျလာသလဲဆိုတော့ သူက ဒီအခွအေနမှော ပွီးခဲ့တဲ့အပတျတုနျးကဆိုရငျ လှှတျတောျကွီးကို အကွမျးဖကျမှုတှေ ဖွဈခဲ့တာမလား၊ အဲဒီတော့ သူက ဒီအခွအေနကေ အရေးကွီးတဲ့ အခြိနျပေါ့။ ပွညျတှငျး အကွမျးဖကျမှုတှကေို နှိမျနငျးရမယ့ျ ၊ အနိုငျယူရမယ့ျ အခြိနျပွနျရောကျလာပွီ။ နောကျပွီးတော့ ထူးထူးခွားခွား ပွောသှားတဲ့အထဲမှာ လူဖွူကွီစိုးရေးဝါဒကို အပွီးပွတျနှိမျနငျးရမယ့ျ အခြိနျဖွဈတယျ ဆိုပွီးတော့ အစောပိုငျးမှာကို ပွောသှားတယျ။ ဒါက သမ်မတတယောကျမှာ လူဖွူကွီစိုးရေးဝါဒ ဆိုတာကို နာမညျဖောျပွီးပွောတာက ကနြော့ျအနနေဲ့တော့ တခါမှ မကွားဖူးဘူး။ ဒါက ထူးခွားခကြျတရပျလို့ ပွောလို့ရတာပေါ့နောျ။ အဲဒီတော့ ဒီအခွအေနမှောတော့ သူကတော့ အဓိကတော့ သူ့ Message (သတငျးစကား) က အမရေိကနျပွညျသူပွညျသားတိုငျး ညီညှတျရမယျ၊ ညီညှတျဖို့ အရေးကွီးတယျ။ အဲဒီတော့ ညီညှတျဖို့အတှကျ အမရေိကနျနိုငျငံသားတိုငျး ပူးပေါငျးကွပါ၊ ကမ်ဘာ့နိုငျငံသားတိုငျး ၊ နိုငျငံတှအေားလုံးအတှကျ အမရေိကနျဟာ စံပွဖွဈရမယျဆိုတဲ့ ပုံစံကိုလညျး ပွောသှားတယျ။ တကယျလို့သာ အခုလို ညီညီညှတျညှတျနဲ့ အခုလို အခကျအခဲတှေ ကွုံတှေ့နရေတဲ့ စိနျခေါျမှုတှေ ပွည့ျနရေတဲ့ အခြိနျမှာဆိုရငျ သူစောစောက ပွောသလိုပေါ့၊ ဒါက ပွညျတှငျးအကွမျးဖကျမှုတှကေိုလညျး နှိမျနငျးနိုငျမယျ၊ လူဖွူကွီစိုးရေးဝါဒ ကိုလညျး ခြုပျငွိမျးအောငျလုပျနိုငျမယျ။ ပွီးတော့ အလုပျလကျမဲ့ဘေးတို့ ၊ စီးပှားရေး ပွူနာတို့၊ နောကျအခုဖွဈနတေဲ့ ကိုဗဈကပျရောဂါဘေးကိုလညျး ကြောျလှှားနိုငျမယျ ၊ အမရေိကနျပွညျထောငျစုကွီးလညျး ပွနျလညျကွီးမွတျလာမယျပေါ့နောျ။ အဲဒီနရောမှာ သူပွနျပွီးတော့ သမ်မတ Trump လကျထကျက သုံးတဲ့ “American First” ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သူသုံးသှားတာ ကနြောျကွားလိုကျသလိုပါပဲ။ အဲဒါတော့ ကနြောျ ကွားပါတယျခငျဗြ။
သူက ဒီအခြိနျမှာ သူအလေးအနကျထားပွောတာတှကေ တယောကျနဲ့တယောကျ ဂုဏျသိက်ခာအရ တနျဖိုးထားပွီး လေးစားမှုတှပွေသရမယ့ျ အခြိနျဖွဈတယျဆိုတဲ့အကွောငျးကိုလညျး ပွောသလို၊ တယောကျနဲ့တယောကျ နားထောငျနိုငျရမယျ၊ ခှင့ျလှှတျနိုငျရမယျ၊ ပွီးတော့ သူပွောသှားတဲ့အထဲမှာ တောျတောျလေးကို ထူးခွားတဲ့အခကြျလို့ ကနြောျ ပွောလို့ရတာပေါ့နောျ ။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုတော့ - ဥပမာအားဖွင့ျ တယောကျနဲ့တယောကျ နားထောငျနိုငျရမယျ၊ ခှင့ျလှှတျနိုငျရမယျ ဆိုတဲ့အပွငျကို တယောကျနဲ့တယောကျ ကှဲလှဲမှုတှေ ဖွဈလို့ရတယျ။ ကှဲလှဲမှုတှေ ဖွဈတယျဆိုပမေယ့ျလညျး ငွိမျးခမြျးစှာ ကှဲလှဲမှုတှေ ဖွဈဖို့ အဓိကထားရမယျ။ ကှဲလှဲပမေယ့ျလညျး ငွိမျးခမြျးရမယျဆိုတဲ့ သဘောကို သူက ပွောသှားတာ။ အဲဒီတော့ ဒီလိုလေးစားမှုတှေ အပွနျအလှနျပွပွီးတော့ တဘကျနဲ့ တဘကျမှာ "ပွောငျးလဲလို့မရနိုငျတဲ့အရာ ဘာမှမရှိဘူး" ။ ပွောငျးလဲလို့မရနိုငျတာတှရှေိရငျ ကနြော့ျကို ပွောစမျးပါဆိုပွီးတော့တောငျ သူက မေးခှနျးထုတျလိုကျတယျခငျဗြ။ ဆိုတော့ ဒါက အဓိကပေါ့နောျ။ သူ့ရဲ့ အဓိက Message (သတငျးစကား) ကတော့ ဒါက ညီညှတျရေး Message ပေါ့နောျ။ အားလုံးညီညှတျရမယျ၊ တယောကျနဲ့တယောကျ လေးစားမှု ပွရမယျ ၊ ပွီးတော့ သဘောထားကှဲလှဲတယျဆိုတာတောငျမှ တယောကျနဲ့တယောကျအကွား သဘောထားကှဲလှဲခှင့ျရှိတယျ၊ ဒါဟာလညျး ငွိမျးခမြျးစှာ သဘောထားကှဲလှဲမှုဖွဈရမယျ၊ ဒါဟာ အမရေိကနျတှအေားလုံးအတှကျ စံနမူဖွဈရမယျလို့လညျး သူက ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျး ကှဲလှဲနိုငျရမယျဆိုတာပွောတယျ သူက။ အလားတူ COVID-၁၉ ကွောင့ျသတောဆိုရငျ အမရေိကနျမှာ လူပေါငျး ၄ သိနျးလောကျသပွေီ ။ သူ့မိန့ျခှနျးကွားကာလထဲမှာကို သူက မိန့ျခှနျးပွောနရေငျးနဲ့ သဆေုံးသူတှအေတှကျ ဆိုပွီးတော့ ခဏငွိမျသကျပွီးတော့ ဆုတောငျးမှုလေးတှေ ပွုသှားတယျ။ နောကျဆုံး အဓိကအားဖွင့ျ သူကတိပွုသှားတာကတော့ သူဟာ သူ့ကို ထောကျခံသူတှတေငျမက ၊ သူ့ကို ဆန့ျကငြျမဲပေးခဲ့တဲ့သူတှအေတှကျ နှဈဖကျစလုံးအတှကျ ၊ အားလုံးအတှကျ အမရေိကနျနိုငျငံသားတှေ အားလုံးအတှကျ သမ်မတဖွဈစရေမယျဆိုတဲ့ ဒါက ကတိပွုခကြျ ၊ ကတိကို သူပေးသှားတယျ ။ အမရေိကနျပွညျထောငျစုကို ကာကှယျမယျ၊ ဒီမိုကရစေီကို ကာကှယျမယျ၊ အမရေိကနျနိုငျငံသားတှရေဲ့ အခှင့ျအအရေးကို ကာကှယျမယျဆိုတဲ့ မိန့ျခှနျးကို အဓိကအားဖွင့ျ ပေးသှားတာပါ။ ဒီမိန့ျခှနျးနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ကနြောျတို့ VOA ကလညျး မိန့ျခှနျးအပွည့ျအစုံကို ဘာသာပွနျပွီးတော့ တငျဆကျပေးဖို့ လုပျနပေါတယျ။ ကနြောျတို့ Website ၊ Facebook တှမှော ကွည့ျရှုကွပါ။ ဒီအခြိနျမှာ အေးအေးခမြျးခမြျးနဲ့ အငျမတနျကို ခမြျးနတေဲ့ ကာလမှာ ကှငျးပွငျကွီးထဲထှကျပွီးတော့ သတငျးယူနတေဲ့ မအငျကွငျးနဲ့ ကိုငွိမျးခမြျးတို့ကိုလညျး ကနြောျ ကြေးဇူးတငျပါတယျ။
Skype ကနတေဆင့ျ VOA မွနျမာပိုငျးဌာနမှူး ဦးသနျးလှငျထှနျးကို မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျသှယျမေးမွနျးခဲ့တာပါ။
